“Амьдрахуй” жүжгийг үзэхийн өмнө мэдвэл зохих долоон зүйл

Хятадын алдарт зохиолч Уй Хуагийн туужаас сэдэвлэсэн “Амьдрахуй” жүжгийг Орфей театрын хамт олон үзэгч олонд хүргэхэд бэлэн болоод буй. Энэ удаад тус драмын жүжгийг үзэхээс өмнө мэдвэл зохих долоон сонирхолтой баримтыг хүргэж байна.

Үй Хуагийн “Амьдрахуй”  тууж нь орчин үеийн Хятадын утга зохиолд асар их нөлөө үзүүлсэн бөгөөд дэлхий даяар уншигчдыг татсан бүтээл юм. Энэхүү тууж нь Хятадын түүхэн өөрчлөлтүүд болон хүний амьдралын зовлон, тэвчээрийн талаар өгүүлдэг. Үй Хуа нь өөрийн өвөрмөц уран сайхны бичлэг, гүн гүнзгий санаагаараа алдартай зохиолч билээ.

Энэ туужийн талаарх сонирхолтой баримтууд:

1. Туужийн гол санаа: Зовлон дунд орших тэсвэр тэвчээр буюу утга учир

• “Амьдрахуй” тууж нь нэрнээсээ ч харагдаж буйгаар, амьд үлдэх, амьдрахын тулд тэвчих тухай өгүүлдэг. Гол дүр Фугүй хүнд хэцүү амьдралыг туулж, хайртай бүхнээ алдсан ч амьд үлдэж, зовлонгоо давахыг хичээдэг. Эцэстээ амьдрах нь тэвчих л гэсэн утга буй мэт сэтгэгдэл төрнө. Хүний туулах цаг хугацаа бүхэлдээ тэсвэр тэвчээрийн туйл дунд өрнөж буйг эл туужаас харж болдог.

2. Түүхэн өөрчлөлтийн тусгал

• Үй Хуа уг зохиолоороо Хятадын иргэний дайн, их үсрэлтийн бодлого, Соёлын хувьсгал зэрэг улс төрийн хүнд үеүүдийг хүний хувь заяа хэрхэн өөрчилж байгааг харуулдаг. Фугүйгийн гэр бүл, амьдрал нь эдгээр үйл явдлуудаас хэрхэн нөлөөлж буйг харуулдаг. Зохиолч гэдэг угтаа тухайн цаг үеийнхээ нөхцөл байдлыг ч уран бүтээлдээ тусгасаар ирсэн нь бүх л үеийн төлөөлөгчдөөс харагддаг билээ.

3. Үй Хуагийн анхны барууны нөлөөлөл

• Үй Хуагийн уран бүтээлд барууны зохиолчид, ялангуяа Францын экзистенциалист зохиолчид нөлөөлсөн гэж үздэг. Жан-Пол Сартр, Альбер Камю нарын бүтээлүүдээс сэдэвлэсэн гүн философи, хүний амьдралын үнэ цэнийг эргэцүүлсэн санаанууд “Амьдрахуй” туужид тод харагддаг. Ингэснээр хятадын зохиол бүтээлд шинэ салхи ч орсон гэж болно.

4. Кинонд дасан зохицсон нь

• 1994 онд нэрт найруулагч Жан Имоу (Zhang Yimou) уг туужийг кино болгон бүтээсэн. Кино нь Каннын кино наадмаас шүүгчдийн шагнал хүртсэн бөгөөд олон улсын хэмжээнд өндөр үнэлгээтэй болсон. Гэсэн ч кино нь Хятадын улс төрийн шүүмжлэлт агуулгаасаа болж Хятадад хэсэг хугацаанд хориглогдож байв.

5. Хүмүүсийн хайр хүлээсэн гол дүр

• Туужийн гол дүр Фу Гүй нь эхэндээ амар хялбар амьдралыг эрхэмлэдэг, завхайралтай хүн байсан боловч алдаа гаргаж, бүхнээ алдсаны дараа хувь заяаны сорилтуудтай нүүр тулж, амьдрахын утгыг ухаарч, өөрийгөө дахин нээдэг.

6. Өвөрмөц зохиомж

• Туужийг хүүрнэх арга нь их энгийн бөгөөд харилцан яриагаар дамжуулан өгүүлдэг. Үй Хуагийн зохиолыг нэгэн үл мэдэгдэх хүүрнэгч, Фугүйтэй уулзаж, түүний амьдралыг сонсох байдлаар бичсэн байдаг. Энэ нь уншигчдыг Фугүйгийн амьдралд илүү ойртуулж, түүний зовлон, баяр хөөрийг хамтдаа мэдрэх боломж олгодог.

7. Үй Хуагийн бүтээлч сэтгэлгээний өөрчлөлт

• Үй Хуа уг туужийг бичихийн өмнө илүү түрэмгий, ширүүн зохиолууд бичдэг байсан. Харин “Амьдрахуй”-г бичсэний дараа түүний зохиолын хэв маяг зөөлөн, илүү философи, амьдралыг гүн гүнзгий эргэцүүлсэн шинжтэй болсон гэдэг.

Эдгээр сонирхолтой баримтууд нь Үй Хуагийн “Амьдрахуй” туужийг илүү ойлгох, түүний амжилттай болсон шалтгааныг тайлбарлахад тусалж болох юм.

А.БАЯР