Битүү шөл нь агаарын бохирдол ихтэй үед амьсгалын замыг улам цочроох эрсдэлтэй

Улс тунхагласны баяр ирэх долоо хоногийн мягмар гарагт (2024.11.26) тохиож буй. Энэ өдөр бүх нийтээр амрахаас гадна УИХ-ын Тамгын газраас "айл гэрийн баярын хоол битүү шөл байх нь зүйтэй" хэмээн уриалга гаргасан.

Төсөвт ерөнхийлөгч хориг тавьж,  утаа угаар нь хиймэл дагуулаас ч тод харагдахаар болсон энэ үед дайны хажуугаар дажин гэгчээр "битүү шөл"-ний хэрүүл цахим орчинд газар авлаа. Үнэхээр төр засгийнхаа шийдвэрт мэл гайхсан иргэд хэлэх ч муу үг олдохгүй байгаа бололтой. Тэгээд хэрхэн хүлээж авч хэрэгжүүлэхийг "тэнгэр мэдэг". 

Монголчууд битүү хоол нь ядаргаа тайлах, хий хуй хөөх, биеийн эсэргүүцэл сайжруулах зэрэг эрүүл мэндэд эерэг нөлөөтэй гэж үздэг. Битүү хоолны нэг онцлог нь орц найрлагын тэжээллэг чанарыг маш сайн хадгалдаг. Харин аливаа эмийн тун нь хэтэрвэл хор гэдэг шиг битүү шөлний сөрөг нөлөө ч нэлээд их.

Жишээлбэл, 

• Өндөр калорийн агууламж:
  Уламжлалт битүү шөл ихэвчлэн мах, тос, гурил зэрэг өндөр калори агуулсан орцтой байдаг. Хэрвээ энэ төрлийн шөлийг хэт их хэрэглэвэл биеийн илүүдэл жингийн асуудал үүснэ. Энэ нь зүрх, судасны өвчлөл, чихрийн шижин зэрэг өвчинд хүргэж болзошгүй.

• Хоолны хэт давуу шинж чанар (давс, тос):
  Битүү шөлөнд давс, тос ихээр хэрэглэгддэг. Хэт давсалсан хоол нь шээсний зам, бөөрний асуудал үүсгэж, цусны даралт нэмэгдэх эрсдэлтэй. Тиймээс, шөлний давс, тосны хэмжээг хянах нь чухал.

• Хоол боловсруулах тогтолцоонд дарамт:
  Битүү шөл нь ихэвчлэн зузаан, амттай, махтай байдаг. Ийм хоол нь хоол боловсруулах тогтолцоонд их дарамт учруулж, ходоодны үрэвсэл, хоолны хямрал үүсгэж болох юм. Хэрэв хүн хэт их хэмжээний шөл уувал ходоодонд хүндээр мэдрэгдэж, хоол боловсруулалт удааширч болзошгүй.

• Амьсгалын замыг цочроох:
  Зарим уламжлалт шөлүүд нь халуун буюу халуун чанар ихтэй бөгөөд амьсгалын замд цочрол үүсгэж болзошгүй. Битүү шөл нь ихэвчлэн халуун агуулдаг тул агаарын бохирдолтой үед амьсгалын замыг улам их цочроох эрсдэлтэй.

• Хэтрүүлэн хэрэглэх эрсдэл:
  Монголчуудын уламжлалт шөлүүдийн ихэнх нь амттай байдаг тул хүмүүс их хэмжээгээр хэрэглэж болох юм. Хэт их хэмжээгээр шөл уух нь биеийн усны тэнцвэрт байдал алдагдах, элдэв шингэн, хорт бодисын ялгарал багасах зэрэг асуудал үүсгэж болзошгүй.

Эдгээр жишээнээс харахад өдөр тутмын амьдралын хэв маяг, эрүүл хооллолтийн дэглэм алдагдсан бид улам л өөрсдийгөө эрсдэлд оруулах шинжтэй. Эрүүл хооллолт талаас нь судалж, мэргэжлийн хүмүүстэй зөвлөлдсөнийхөө дараа ядаж хоол санал болгомоор санагдах юм. Гэхдээ айл өрхийн ширээн дээр байх хоолыг хүртэл заагаад эхэлнэ гэдэг ямар нэгэн шинж тэмдэгийн илэрхийлэл мэт хардлага төрүүлж буй.