СУДАЛГАА: Өөх тостой хоол их идэх нь элэгний хорт хавдартай болох эрсдэлтэй

Шинэ судалгаагаар өөх тос ихтэй хоол нь элэгний эсийн шинж чанарыг өөрчилж, элэгний хорт хавдрын урт хугацааны эрсдлийг нэмэгдүүлдэг болохыг тогтоожээ.

АНУ-ын Массачусетсийн Технологийн Институтийн (MIT) профессор Алекс Шеллек болон түүний баг хулганууд дээр туршилт хийж, өөх тос ихтэй хоолны дэглэмд олон удаа өртсөн элэгний эсүүд стресст дасан зохицохын тулд төлөвшөөгүй, үүдэл эстэй төстэй төлөвт буцаж орж, хорт хавдар тусах эрсдлийг нэмэгдүүлдэг болохыг тогтоожээ. 

Үр дүнг 22-нд олон улсын Cell сэтгүүлд нийтэлжээ. Судалгааны баг хулгануудад өөх тос ихтэй хоолны дэглэм барьж, элэгний өвчний явцын үед генийн илэрхийлэлийн өөрчлөлтийг хянахын тулд нэг эсийн РНХ-ийн дарааллыг ашигласан. Нэг эсийн РНХ- ийн дараалал нь эс бүрийн генийн идэвхийг уншиж, эсийн популяци доторх нарийн ялгааг ч тодорхойлох боломжийг олгодог аналитик арга юм.

Шинжилгээгээр элэгний эсүүд стрессийг даван туулахын тулд үхэхийн оронд генээ хурдан үржихээр өөрчилсөн болохыг тогтоожээ. Үүний эсрэгээр, хорт бодисыг задлах, шим тэжээл боловсруулах зэрэг элэгний хэвийн үйл ажиллагааг хариуцдаг генүүдийн илэрхийлэл буурсан. Өөх тос ихтэй хоолны дэглэм барьсан ихэнх хулганууд элэгний хорт хавдар туссан байна.
Профессор Шеллек "Өөх тос ихтэй хоолны дэглэм гэх мэт стресс үүсгэгч хүчин зүйлүүдэд давтан өртөх нь эсийг амьд үлдэхэд туслах байдлаар өөрчилж болох ч хавдар үүсэх магадлалыг нэмэгдүүлдэг" гэж тайлбарлав.

 Константин Чоанас "Элэгний эсүүд хорт хавдрын эсийн хувиралд шаардлагатай генийг аль хэдийн идэвхжүүлсэн байдаг. Ганц алдаатай мутаци ч гэсэн хорт хавдар руу шилжих үйл явцыг эрс хурдасгаж чадна" гэж нэмж хэлэв.

Судалгааны баг өвчтөний генийн илэрхийлэлийн хэв маягаас хамааран амьд үлдэх түвшин харилцан адилгүй байгааг тогтоожээ. Хулганууд нэг жилийн дотор хорт хавдар туссан бол хүмүүс ойролцоогоор 20 жилийн хугацаанд энэ өвчин тусдаг гэж тооцоолж байна. Хүний ялгаа нь хоолны дэглэм, согтууруулах ундааны хэрэглээ, вирусын халдвараас хамаарч өөр өөр байдаг аж.
 

Эх сурвалж: Cell.com