Хөндөх сэдэв: Олон жил хамт амьдарсан хосууд хамгийн их салж байна

Манай улсад 2022 онд нийт 4553 хос гэрлэлтээ цуцлуулжээ. Харин 2023 онд 17408 хос гэрлэлтээ бүртгүүлсэн бол 4776 хос гэрлэлтээ цуцлуулсан байна. Тэгвэл гэрлэлтээ цуцлуулсан хосын тоо 2022 онтой харьцуулахад 223-аар өссөн үзүүлэлттэй байгаа юм. 

Тодруулбал, 2022 онд нэг хүртэлх жил хамт амьдарсан 64 хос, 1-3 хүртэлх жил хамт амьдарсан 413 хос, 4-6 жил хамт амьдарсан 370 хос, 7-9 жил хамт амьдарсан 562 хос, 10 ба түүнээс жил хамт амьдарсан 3144 хос тус тус гэрлэлтээ цуцлуулжээ. 

Харин 2023 онд нэг хүртэлх жил хамт амьдарсан 96 хос, 1-3 хүртэлх жил хамт амьдарсан 545 хос, 4-6 жил хамт амьдарсан 440 хос, 7-9 жил хамт амьдарсан 534 хос, 10 ба түүнээс жил хамт амьдарсан 3161 хос гэрлэлтээ цуцлуулсан аж. 

Үүнээс харахад олон жил хамт амьдарсан хосууд салсан тохиолдол их байна.

Манай улсад сүүлийн 50 жил гэрлэлтээ батлуулж байгаа иргэдийн тоо нэгэн хэвийн байсан бол эсрэгээрээ гэрлэлтээ цуцлуулж байгаа гэр бүл өсжээ. Тухайлбал, 2022 оноос эхлэн гэр бүл цуцлалтын тоо огцом өсөж, өнөөдрийн байдлаар өдөрт 10 гэр бүл гэрлэлтээ цуцлуулж байна. 

Манай улсад гэр бүл салалтын нийтлэг шалтгаанууд:

• Соёлын ялгаа Харь орны хүнтэй гэрлэсэн. Мөн хоёр өөр гэр бүлийн соёлын мөргөлдөөн.
• Гэр бүлийн гишүүд хариуцлагаа бүрэн ухамсарлаагүй
• Гэрлэх хүнээ сайн таньж мэдээгүй
• Санхүүгийн хомсдол, цалин орлого, амьдралын баталгаа
• Шилжилт хөдөлгөөн
• Архидалт, муу зуршил
• Гэр бүлээс гадуурх харилцаа, Хууралт.
• Хэрүүл маргаан, Үл ойлголцол.
• Хүчирхийлэл, Дарамт шахалт

Гэр бүл салалт нь ганцхан манай улсад гэлтгүй дэлхий дахинаа өндөр үзүүлэлттэй байна.

Өнөөдрийн байдлаар дэлхийн хэмжээнд гэрлэлтийн түвшин хоёр дахин буурч, гэр бүл салалтын түвшин хоёр дахин нэмэгдсэн байна. Энэхүү асуудалтай холбогдуулан олон улсын байгууллагаас гэр бүл цуцлалтын найман гол шалтгааныг гаргажээ.

Үүнд:

1. Амлалтдаа хүрэхгүй байх
2. Үл ойлголцох
3. Гэр бүлээс гадуурх харилцаа
4. Хэт залуудаа гэрлэх
5. Хэт их хүлээлт үүсгэх
6. Тэгш бус харилцаа
7. Гэр бүлийн амьдралд бэлтгэлгүй байх
8. Гэр бүлийн хүчирхийлэл зэргээс шалтгаалан гэр бүл салалт нэмэгддэг гэж тогтоожээ.

Гэр бүл салалттай холбоотойгоор хүүхдэд сөрөг нөлөөлөл их байдаг. Тухайлбал салж буй гэр бүлийн хүүхдийн нас сэтгэл зүйн онцлогоос шалтгаалан сөрөг үйл явц ажиглагддаг байна.

Энэ нь бага дунд, ахлах ангийн хүүхдүүд дээр илүү хүндээр тусдаг. Хүүхэд ээж аавынхаа аль нэгийг сонгох болдог, эсвэл дунд нь хаягддаг, мөн гэр бүл салалтын шалтгааныг өөртөөгөө холбон ойлгож гутралд ордог гэх мэт асуудлууд бий.

Салалтаас үүдэх хохирол:

• Хүүхдийн эрүүл мэнд, харилцаа зан үйлд өөрчлөлт эмзэглэл үүсэх, хүүхэд өөртөө итгэлгүй байдалтай өсөх.
• Эдийн засгийн хувьд хүүхэдтэй болон хүүхэдгүй гэр бүлд хөрөнгө хуваах хуваарилах, эзэмших эрх гэх мэт зүйлтэй нүүр тулгардаг энэ нь тухайн салж буй хосууд нэг хэсэгтээ хөрөнгө мөнгөний хуваалтаас болж таагүй харилцаа үүсгэх болдог.
• Хүүхэд хариуцах эцэг эхийн аль нэг нь хэт их ачааллыг хүлээдэг.
• Ачаалал стрессээс үүдэлтэйгээр хүүхэдтэй зүй бус харьцах.
• Өсвөр насны хүүхдүүдийн хувьд салалтаас үүдэлтэйгээр эцэг эхийн голд хаягдаж хараа хяналтгүй буруу зан үйлд автах магадлалтай байдаг.
• Тогтвортой бэлгийн амьдралгүй болох. Үүнээс үүдэлтэй өвчлөл, тохиолдлын бэлгийн харилцаа гэх мэт хүчин зүйлтэй тулгарах.
• Гэмт хэрэг гарах магадлалтай. Салагч хосуудын хувьд өс хонзонгийн сэдэл үүсэх магадлалтай.
• Сэтгэл гутрал, хямралтай нүүр тулгарах гэх мэт асуудлууд гардаг байна.

Гэрлэлтийг манай улсад захиргааны болон шүүхийн журмаар цуцалдаг. 

Гэр бүл салалтыг хэрхэн багасгах вэ?

Хүүхдэд багаас нь гэр бүлийн боловсрол олгох, гэр бүлийн гишүүдийн үүрэг хариуцлагыг ойлгуулах нь чухал. Тухайлбал дунд сургуулийн хүүхдүүдэд гэр бүл төлөвлөлт тал дээр системчилсэн байдлаар мэдлэг олгох шаардлагатай байгаа юм. 

Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо