Дөрөв хоног үргэлжлэн орсон борооны улмаас Туул, Сэлбэ, Дунд голууд үерлэж, Улаанбаатарт хүндхэн нөхцөл үүсээд буй билээ. Тодруулбал, Нийслэлийн Сэлбэ голын дагуух 26 хорооны 31.6 мянган өрхийн 128 мянган хүн үерт өртөж, 11 байршилд гудамж, зам, 108 барилга байгууламж усанд автаад байна.
Үүнтэй холбогдуулан Халдварт Өвчин Судлалын Үндэсний Төвийн (ХӨСҮТ) Гэдэсний халдварын тасгийн эрхлэгч Р.Амгалангаас ийм нөхцөлд бид юуг анхаарах талаар тодрууллаа.
-Үер, уснаас болж халдварт өвчин тусах эрсдэл бий юу?
–Дулааны улиралд гэдэсний халдварт өвчний тохиолдлын тоо нэмэгддэг. Энэ нь нян, вирус, мөөгөнцрөөр бохирлогдсон ус, хоол хүнсээр, эсхүл хүнээс хүнд дамжин халдварладаг.
Энэ оны эхний зургаан сард гэдэсний халдварт өвчний 984 тохиолдол бүртгэгдсэн. Үүнээс 630 нь цусан суулга өвчин байна.
Үер усны аюулын үед халдварт өвчин дэгдэх эрсдэл бий. Гэдэсний халдварт өвчин үүсгэгч хөрсөнд хадгалагдаж байдаг учир хөрснөөс ил гарч, үерийн устай, цаашлаад ундны устай ч холилдох эрсдэлтэй. Тиймээс үерийн устай харьцах, туулах тохиолдолд гэдэсний халдварт өвчин авах эрсдэл өндөр.
-Ойрын өдрүүдэд Сэлбэ, Туул гол үерлэж, ойр орчмын орон сууц, айл өрхүүд усанд автлаа. Иргэд ч аргагүйн эрхэнд үерийн ус гатлах тохиолдол байна. Үүнээс шалтгаалж үерийн уснаас халдвар авсан тохиолдол ХӨСҮТ-д бүртгэгдсэн үү?
-Шинж тэмдэг нь шууд илрэхгүй учир одоогийн байдлаар үер, уснаас шалтгаалан халдварт өвчин туссан талаар мэдээлэл бидэнд алга.
-Тэгвэл үерийн уснаас халдвар авахаас хэрхэн сэргийлэх вэ?
–Маш олон айлын бохирын цооногоос гарсан ялгадас, бохирдол урсаж байгаа. Тиймээс үерийн бохир усанд хүрсэн л бол гутал, хувцсаа зайлшгүй солих шаардлагатай. Бактерийн эсрэг савангаар гараа тогтмол угааж, гутлын улыг заавал цэвэрлэнэ.
Мөн яг энэ үед гэр хорооллын гүний худгууд бохирдсон байх магадлалтай. Тэгэхээр гэр хороололд байгаа айлууд гүний худгаасаа ус авч ууж болохгүй. Ахуйдаа ч хэрэглэх дэмий Худгаа ариутгаж, цэвэрлээгүй цагт унданд болон ахуйдаа хэрэглэж болохгүй. Уухгүй байгаа ч гэсэн аяга, халбагаа тэр усаар угаагаад байвал халдвар авна гэсэн үг.
-Тэгэхээр гүний худгаас ундны усаа авдаг иргэд яах вэ?
-Цэвэр ус худалдаж авч унданд хэрэглэх хэрэгтэй. Ийм нөхцөлд өөр арга байхгүй. Худгийг цэвэрлэж, ариутгасны дараа усыг нь хэрэглэж болно. Гүний худгийг хэрхэн цэвэрлэх талаар мэргэжлийн байгууллагаас нь зөвлөгөө аваад цэвэрлэх ёстой.
-Цэрэг, цагдаагийн алба хаагчид татагдан ажиллаж байна. Тэд зориулалтын хувцасгүй, зарим нь бээлий ч өмсөөгүй харагдсан?
-Бохирдсон хөрснөөс дамжаад гэдэсний халдварт өвчин үүсэх магадлал өндөр байгаа учраас заавал нэг удаагийн хамгаалалтын бат бөх хувцастайгаар ажиллах ёстой. Тэгэхээр бүх байгууллага энэ үйл ажиллагаанд оролцож буй ажилчдаа нэг удаагийн хамгаалалтын хувцсаар хангах хэрэгтэй.
Ажиллагаанд оролцсоны дараа бактерийн эсрэг бүтээгдэхүүнээр гэр орноо угааж, цэвэрлэх ёстой. Мөн биеийнхээ бохир усанд хүрсэн хэсгийг заавал бактерийн эсрэг савангаар угааж, цэвэрлэх ёстой.
Мөн өтгөний шинжилгээ заавал өгөх ёстой.
